Bez czarny

[Gość]

Bez czarny

Krzew pospolity w całym kraju, rośnie często na skrajach lasów, łąk i w ogrodach.

Kwitnie w czerwcu i lipcu, kwiaty ma drobne, kremowobiałe, zebrane w kwiatostany o wyglądzie parasoli. Owoce fioletowoczarne dojrzewają w sierpniu i we wrześniu.

Inne nazwy: bez lekarski, bez apteczny, bez biały, holunder, hyczko, hyćka, bzowina, bzina.

Surowce lecznicze: kwiaty (Sambuci flos) i owoce (Fructus sambuci), czasem kora i korzeń.

Substancje lecznicze

Kwiaty czarnego bzu zawierają flawonoidy, kwasy wielofenolowe, kwasy organiczne, aminy, olejek eteryczny, garbniki, sole mineralne i nie wyodrębniony dotąd związek o działaniu napotnym.

Owoce są bogate w antocyjany, garbniki, kwasy wielofenolowe, kwasy organiczne. Zawierają witaminę C i witaminy z grupy B, pektyny oraz ślady olejku eterycznego.

Zbiór i konserwacja

Kwiaty zbieramy w pełnym rozkwicie w czerwcu i lipcu, ścinając kwiatostany i rozwieszając je na sznurkach lub w suszarniach. Wysuszone kwiaty oddziela się od szypułek (powinny mieć barwę żółtobiałą) i przechowuje w pojemnikach szczelnie zamkniętych.

Owoce zbierać należy w sierpniu i wrześniu, ścinać całe baldachy. Suszyć początkowo w temp. 30°C, potem 60°C. Po wysuszeniu obrywa się owoce z szypułek. Przechowywać podobnie jak kwiaty.

Korę zdejmuje się z 2-3 letnich pędów jesienią, a następnie suszy w miejscach przewiewnych, ocienionych, lub suszarniach.

Działanie

kwiaty:

* moczopędne

* napotne

* wzmacniające naczynia

owoce:

* napotne

* przeciwbólowe

* rozwalniające

Kwiaty bzu zwiększają ilość wydalanego moczu, a z nim produktów przemiany materii. Powodują obfite pocenie się, co może być przydatne w leczeniu przeziębień i chorób przebiegających gorączkowo.

Wyciągi z kwiatów czarnego bzu uszczelniają naczynia włosowate, zapobiegają ich nadmiernej łamliwości. Mogą być używane zewnętrznie do płukania gardła i jamy ustnej w przypadkach zapaleń i angin, do przemywania spojówek w przypadkach zapaleń, oraz do kąpieli zdrowotnych i kosmetycznych.

Owoce także zwiększają ilość wydalanego moczu, mają działanie napotne. Są uważane za lek odtruwający, powodują bowiem łatwiejsze usuwanie toksyn oraz produktów ich przemiany z organizmu. Mają łagodne działanie przeczyszczające.

Działają przeciwbólowo, co może być wykorzystane w leczeniu rwy kulszowej, nerwobólu nerwu trójdzielnego, bólów zębów i migreny.

Kora ma głównie działanie moczopędne. Od wieków była używana jako lek odchudzający.

Uwaga! Owoce bzu mogą służyć do wyrobu konfitur i soków. Natomiast nie mogą być wykorzystywane do wyrobu win i wódek, ponieważ w procesach fermentacji powstają toksyczne frakcje alkoholi, które mogą spowodować wymioty i omdlenia.

Napój orzeźwiający:

Należy wymyć i usunąć szypułki z 0,5 kg dojrzałych owoców bzu. Dodać jedną rozdrobnioną cytrynę lub 20 dkg czerwonych lub czarnych porzeczek. Całość zalać 5 litrami przegotowanej i ostudzonej wody. Następnie posłodzić do smaku, szczelnie nakryć i odstawić na siedem dni. Po tym okresie przecedzić.

Sok z bzu:

Dojrzałe, oczyszczone i umyte owoce trzeba przepuścić przez sokowirówkę. Otrzymany sok zmiksować z cukrem, przelać do butelek i pasteryzować przez około 10 minut. Pić z wodą lub używać jako dodatku do galaretek.

Napar:

Należy zalać dwoma szklankami wrzątku łyżeczkę wysuszonych kwiatów lub jagód bzu oraz łyżeczkę kwiatu lipy i parzyć przez około 10 minut pod przykryciem. Pić zawsze ciepłe średnio po 1/2 szklanki kilka razy dziennie.

Nalewka z owoców:

Trzeba 500 gram owoców bzu czarnego zalać szklanką wódki i odstawić na 7 dni. Po tym okresie wyciskamy całość przez płótno. Dodaje się około 40 ? 50 kropli na szklankę herbaty i pije się trzy razy dziennie.

Syrop z bzu czarnego:

Kilogram owoców zasypujemy 0,5 kg cukru i dodajemy około 1 szklanki wody. Następnie gotujemy wszystko, aż do uzyskania syropu, nie dopuszczając do zbyt długiego wrzenia. Na koniec rozlewamy syrop do naczyń, przecedzając nasiona i resztki po owocach.

informacje zaczerpnięte z: <!-- m -->http://zielnik.herbs2000.com/ziola/1_ziola.htm<!-- m -->