Mrs Bear

TURMALIN

1 post w tym temacie

Turmalin jest bardzo cennym kamieniem, głównie ze względu na wyjątkową kolorystykę, czasami zdarza się że kamień jest wielobarwny. Nazwa turmalin pochodzi od syngaleskiego słowa turmalin. Pierwsze turmaliny trafiły do Europy z Cejlonu.

Turmalin jest to bardzo złożony minerał, jest to boranokrzemian magnezu, żelaza i litu, zawierający ponadto sód, potas, magnez i glin. Magnezowe odmiany turmalinu są nazywane drawitami, żelaziste skorylami a także szerli lub szerlity, litowe są nazywane elbaitami. Odmiany chromowe są barwy ciemnozielonej. Turmaliny bogate w pierwiastki alkaiczne są przeźroczyste i odznaczają się pięknymi barwami.

Turmaliny tworzą zazwyczaj dobrze wykształcone kryształy należące do układu trygonalnego. Poprzeczny przekrój kryształów ma zwykle nieco zaokrąglony zarys trójkątny. Zakończenie słupa stanowią ściany piramid trygonalnych. Na ścianie słupa występuje prążkowanie równoległe do osi podłużnej. Kryształy są na ogół niewielkie, niekiedy jednak mogą osiągać długości powyżej 20 cm długości i kilku centymetrów średnicy. Znane są kryształy o długości 3 metrów. Czasami turmaliny tworzą skupienia pręcikowe, koncentryczno promieniste, igiełkowe lub ziarniste.

Turmalin nie ma łupliwości, często jednak oddziela się poprzecznie do wydłużenia kryształów. Przełam ma muszlowy do nierównego, twardość 7 ? 7,5 w skali Mohsa. Gęstość zależnie od składu chemicznego wynosi 3 ? 3,2 g/cm3, odmiany zawierające większą ilość żelaza mają większą gęstość. Turmalin ma szklisty połysk, jest przeźroczysty do przeświecającego, a przy bardzo intensywnym zabarwieniu staje się niemal nieprzeźroczysty. Pod względem rozmaitości barw turmaliny wyróżniają się wśród kamieni szlachetnych. Barwy turmalinu są ściśle związane z jego składem chemicznym. Substancjami barwiącymi są żelazo, mangan, chrom i tytan, czasami także nikiel, kobalt i lit. Znane są turmaliny czarne, brunatne, szare, żółte, zielone, czerwone, różowe, niebieskie i bezbarwne.

Bogate w żelazo turmaliny są wyraźnie magnetyczne. Podczas podgrzewania i schładzania takich kryształów powstają w nich ładunki elektryczne, podobnie dzieje się pod wpływem nacisku lub rozciągania.

Rzadkością są turmaliny przeźroczyste, zazwyczaj mają one odcień czerwony, zielony lub żółty. Szczególnie cenione są odmiany czerwone, niekiedy przybierają one odcień różowy lub rubinowo czerwony. Niekiedy barwa przechodzi w fiolet, podobny do ametystu. Pospolitsze są ametysty o barwie zielonej, od żółtawo do niebieskozielonych. Szczególnie cenione są ciemnozielone turmaliny z Brazylii. Rzadziej występujące turmaliny niebieskie mają odcienie od jasno do ciemnoniebieskich. Pospolite są turmaliny barwy szarej i czarnej, używane przeważnie jako ozdoby żałobne.

Zależnie od barwy turmaliny szlachetne noszą nazwy:

- Achroit ? bezbarwny,

- Rubelit (dauryt) ? czerwony,

- Indygoit ( indygolit) ? niebieski,

- Werdelit ? zielony,

- Apiryt ? brzoskwiniowy,

- Syberyt ? fioletowoczerwony,

- Szeszerl ? czarny,

- Drawit ? szary.

W kryształach turmalinu pospolicie występują nierównomierne zabarwienia. Z Elby pochodzą bezbarwne lub jasnozielone turmaliny o czarnych zakończeniach, nazywane główkami murzyńskimi. Czarne turmaliny mają czasami białe zakończenie. W Brazylii spotyka się kryształy o zakończeniach czerwonych, nazywane są główkami tureckimi. Czasami kryształy są zabarwione na czarno w jednym końcu a w drugim na czerwono, znane są podobne kryształy tyle, że zielone i niebieskie. W środkowej części takich turmalinów występują kolory pośrednie lub zupełnie inne. Barwa turmalinu ulega wyraźnym zmianą pod wpływem podgrzewania. Ciemnozielone kamienie pochodzące z południowo ? zachodniej Afryki zmieniają barwę na szmaragdowozieloną. Niektóre odmiany zielone podczas podgrzewania ulegają rozjaśnieniu. O tych właściwościach turmalinów trzeba pamiętać przy ozdabianiu tych kamienie złotem.

Jako pospolity minerał pneumatolityczny turmalin występuje w aplitach i pegmatytach granitowych, gdzie tworzy nieraz słupy o dużych rozmiarach. W magmowych skałach głębinowych nierzadko występuje jako minerał akcesoryczny, stanowi składnik niektórych skał metamorficznych. Dzięki znacznej twardości i odporności na wietrzenie występuje pospolicie w postaci drobnych kryształów i obtocznych ziaren w piaskach i piaskowcach. Używane w zdobnictwie szlachetne turmaliny pochodzą przeważnie z pegmatytów.

Krajem szczególnie bogatym w złoża turmalinów jest Brazylia, wyjątkowo bogaty jest obszar położony na wschód od Minas Gerais. Turmaliny występują w pegmatytach lub w żyłach kwarcowych są najczęściej barwy zielonej, ale czasami trafiają się czerwone i różowe, niebieskie żółte lub bezbarwne. Piękne niebieskozielone turmaliny wydobywa się z pegmatytów w południowo zachodniej Afryce. Z Mozambiku pochodzą piękne kamienie różowe, czerwone i zielone. Turmaliny występują także na Uralu. Z okruchowych złóż aluwialnych na Cejlonie pochodzą turmaliny przeźroczyste, które to trafiły do europy już w XVIII wieku. Turmaliny wydobywa się również w Birmie, USA, Indiach i Australii. W Polsce turmaliny występują w południowych rejonach górskich. W Polsce znajdowano turmaliny dochodzące do 16 cm.

turmalin.jpg

źródło: http://www.mineraly.name/turmalin.html?showall=1

1

Udostępnij tego posta


Odnośnik do posta
Udostępnij na stronach

Żeby dodać komentarz, musisz założyć konto lub zalogować się

Tylko zarejestrowani użytkownicy mogą dodawać komentarze

Dodaj konto

Załóż nowe konto. To bardzo proste!


Zarejestruj nowe konto

Zaloguj się

Posiadasz już konto? Zaloguj się tutaj.


Zaloguj się teraz

  • Przeglądający   0 użytkowników

    Brak zarejestrowanych użytkowników, przeglądających tę stronę.